Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN7983:2008

Tỉ lệ thu hồi	Khối lượng (m) của phần thử nghiêm từ
	Thóc	gạo lật a
Y0 (gạo lật)	my/mx	mz/my
Y1 (gạo lật)	m1/mw	m1/mz
Y2 (gạo xát nguyên)	m2/mw	m1/mz
a Bao gồm các tạp chất lạ

Xem sơ đồ cách tiến hành trong Phụ lục A (Hình A.1 hoặc A.2 đối với thóc; Hình A.3 đối với gạo lật).

Biểu thị các kết quả tỉ lệ thu hồi theo phần trăm, theo nguyên liệu ban đầu, như sau:

– tỉ lệ thu hồi tiềm năng của gạo lật (Yh)

Yh = Yo x 1 00 %

– tỉ lệ thu hồi tiềm năng của gạo xát ( Ym)

Ym = Yo x (100 – f) %

– tỉ lệ thu hồi tiềm năng của gạo xát nguyên (Ymh)

Tính các kết quả đối với mỗi loại, lấy đến hai chữ số thập phân và báo cáo kết quả chính xác đến 0.1 %.

…

…

…

10.1 Phép thử liên phòng thử nghiệm

Chi tiết của phép thử liên phòng thử nghiệm về độ chụm của phương pháp được nêu trong phụ lục B.

Các giá trị thu được từ phép thử này có thể không áp dụng được cho các dải nồng độ và chất nền khác với nồng độ và chất nền đã nêu.

10.2 Độ lặp lại

Chênh lệch tuyệt đối giữa hai kết quả thử nghiệm độc lập riêng rẽ thu được, khi sử dụng cùng một phương pháp, phân tích trên cùng nguyên liệu, do cùng một người tiến hành trong cùng một phòng thử nghiệm, dùng cùng dụng cụ, trong một khoảng thời gian ngắn, không quá 5 % trong các trường hợp vượt quá giá trị trung bình của các giá trị r trong nghiên cứu liên phòng thử nghiệm:

– đối với gạo lật, 1 %;

– đối với gạo xát nguyên, 2 %.

10.3 Độ tái lập

Chênh lệch tuyệt đối giữa hai kết quả thử nghiệm riêng rẽ thu được, với cùng một phương pháp, trên những mẫu thử giống hệt nhau, trong các phòng thử nghiệm khác nhau, với những người thao tác khác nhau, sử dụng các dụng cụ khác nhau không quá 5 % các trường hợp vượt quá giá trị trung bình của các giá trị R trong nghiên cứu liên phòng thử nghiệm:

…

…

…

– đối với gạo xát nguyên, 5 %.

11 Báo cáo thử nghiệm

Báo cáo thử nghiệm phải ghi rõ:

– mọi thông tin cần thiết để nhận biết đầy đủ về mẫu thử

– phương pháp lẩy mẫu đã sử dụng, nếu biết;

– phương pháp thử đã sử dụng, viện dẫn tiêu chuẩn này;

– tất cả các điều kiện thao tác không qui định trong tiêu chuẩn này, hoặc được xem là tuỳ ý, cùng với mọi tình huống bất thường có thể ảnh hưởng đến kết quả.

– kết quả thử nghiệm thu được; hoặc nếu đáp ứng yêu cầu về độ lặp lại thì ghi kết quả cuối cùng thu được.

 

…

…

…

(quy định)

Sơ đồ cách tiến hành

 

 

Mẫu phòng thí nghiệm

 

 

¯

Trộn đều và giảm khối lượng

…

…

…

Mẫu thử

 

 

¯

Kiểm tra độ ẩm (Điều 7)

 

Phần mẫu thử m_x ≥ 200 g

 

 

…

…

…

Bóc vỏ trấu (máy xay thí nghiệm; xem 5.2)

 

m_y

Gạo lật

Hình A.1 – Tỉ lệ thu hồi gạo lật thóc hoặc thóc đồ

 

Mẫu phòng thí nghiệm

 

 

…

…

…

Trộn đều và giảm khối lượng

 

Mẫu thử

 

 

¯

Kiểm tra độ ẩm (Điều 7)

 

Phần mẫu thử m_x ≥ 200 g

…

…

…

 

¯

 

m_w

Gạo lật

 

¯

 

 

…

…

…

 

 

¯

Xát (máy xay xát phòng thử nghiệm; xem 5.3)

 

m₁

Gạo xát

 

¯

…

…

…

 

m₂

Gạo xát nguyên

Hình A.2 – Tỉ lệ thu hồi gạo lạt, gạo xát và gạo xát nguyên từ thóc hoặc thóc đồ

 

Mẫu phòng thí nghiệm

 

 

¯

…

…

…

 

Mẫu thử

 

 

¯

Kiểm tra độ ẩm (Điều 7)

 

Phần mẫu thử
m_y ≥ 100 g

Tách tạp chất lạ

…

…

…

¯

 

m_w

Gạo lật

 

¯

Xát (máy xay xát phòng thử nghiệm; xem 5.3)

 

m₁

…

…

…

 

¯

Tách gạo nguyên khỏi phần còn lại

 

m₂

Gạo xát nguyên

Hình A.3 – Tỉ lệ thu hồi gạo xát và gạo xát nguyên từ gạo lật hoặc gạo lật đồ

 

Phụ lục B

…

…

…

Các kết quả của phép thử liên phòng thử nghiệm

Một nghiên cứu liên phòng do ENR [Rice Research Centre – Trung tâm Nghiên cứu gạo (ltalia)] tổ chức, với sự tham gia của 15 phòng thử nghiệm, mỗi phòng thử nghiệm thực hiện ba phép xác định trên bốn loại mẫu hạt khác nhau, cho các kết quả thống kê, được phân tích theo TCVN 6910-1 (ISO S725-1) [2] và TCVN 691 0-2 (ISO 5725-2) [3], như trong Bảng B.1 và B.2.

Giá trị f là 12 %.

Bảng B. 1 – Độ lặp lại và độ tái lập của Y_h

 

Mẫu gạo

Arborio

Drago ^a

Ballila

…

…

…

Số phòng thử nghiệm còn lại sau khi trừ ngoại lệ

13

11

13

13

Giá trị trung bình, g/100g

81,2

82,0

81,8

…

…

…

Độ lệch chuẩn lặp lại, S_r, g/100g

0,41

0,15

0,31

0,53

Độ biến thiên lặp lại, %

0,5

0,2

0,4

…

…

…

Giới hạn lặp lại, r (r=2,83 S_r)

1,16

0,42

0,88

1,50

Độ lệch chuẩn tái lập, S_R, g/100g

1,02

0,20

0,80

…

…

…

Độ biến thiên tái lập, %

1,3

0,2

1,0

2,7

Giới hạn tái lập, R (R=2,83 S_R)

2,89

0,57

2,26

…

…

…

^a Gạo đồ

Bảng B. 2 – Độ lặp lại và độ tái lập của Y_mh

 

Mẫu gạo

Arborio

Drago ^a

Ballila

Thaibonnet

Số phòng thử nghiệm còn lại sau khi trừ ngoại lệ

…

…

…

10

11

9

Giá trị trung bình, g/100g

58,4

69,1

66,9

57,1

Độ lệch chuẩn lặp lại, S_r, g/100g

…

…

…

0,47

0,48

0,81

Độ biến thiên lặp lại, %

1,9

0,7

0,7

0,7

Giới hạn lặp lại, r (r=2,83 S_r)

…

…

…

1,33

1,36

2,29

Độ lệch chuẩn tái lập, S_R, g/100g

2,43

1,62

1,32

1,96

Độ biến thiên tái lập, %

…

…

…

2,3

2,0

3,4

Giới hạn tái lập, R (R=2,83 S_R)

6,88

4,58

3,74

5,55

^a Gạo đồ

…

…

…

THƯ MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1] TCVN 5451 (lSO 13690), Ngũ cốc, đậu đỗ và sản phẩm nghiền – Lấy mẫu từ khối hàng tĩnh.

[2] TCVN 6910-1:2001 (lSO 5725-1:19N) Độ chính xác (độ đúng và độ chụm) của phương pháp đo và kết quả đo – Phần 1: Nguyên tắc và định nghĩa chung.

[3] TCVN 6910-2:2001 (lSO 5725-2:1994) Độ chính xác (độ đúng và độ chụm) của phương pháp đo và kết quả đo – Phần 2: Phương pháp cơ bản xác định độ lặp lại và độ tái lập của phương pháp đo tiêu chuẩn.